آداب نوشیدن آب
باید ها و نبایدها در نوشیدن آب
------------------------------------------------------------------
اینگونه آب نوشیدن موجب بیماری می شود:
اوّل: آب نوشیدن زیاد؛
دوّم: نوشیدن آب بعد از غذای چرب؛
سوّم: در شب به حال ایستاده آب نوشیدن؛
چهارم: نوشیدن آب با دست چپ؛
پنجم: نوشیدن آب از جای شکسته کوزه ( ظرف ) و جایی که دسته آن است.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
چند چیز هم از آداب نوشیدن آب شمرده شده است که موجب سلامت جسم و جان است:
اوّل: آب را به آرامی و به طور مکیدن بنوشد؛ و آن را یکباره ننوشد.
دوّم: در روز، آب را ایستاده بنوشد.
سوّم: پیش از نوشیدن آب «بسم الله»، و بعد از آن «الحمد لله» بگوید.
چهارم: آب را به سه نفس بنوشد.
پنجم: از روی میل آب بنوشد.
ششم: بعد از نوشیدن آب، حضرت أبا عبدالله علیهالسّلام و اهل بیت ایشان را یاد کند و قاتلان آن حضرت را لعنت نماید.
-------------------------------------------------------
چند نکته:
1 - در روایات رسیده از معصومین علیهم السّلام نه تنها به آب خوردن زیاد توصیه نشده، بلکه آن مذموم و موجب بیماری شناخته شده و توصیه شده که فقط در صورت میل داشتن، آب نوشیده شود.
2 - در شب، ایستاده آب خوردن به شدّت نهی شده و حتی فرموده اند : موجب بیماری ای می گردد که درمان ندارد مگر آن که خداوند خود شفا دهد. در روایتی دیگر امام صادق(ع) می فرمایند: «ایستاده آشامیدن آب در روز، غذا را گوارا میسازد و ایستاده آشامیدن آب در شب، زردآب میآورد».
3 - در این هزار و چهارصد سالی که گذشته، گمان نمی کنم تا کنون کسی به این موضوع پرداخته باشد که نوشیدن آب با دست چپ چه فرقی با دست راست دارد. شاید تا هزار سال دیگر هم کسی به این فکر نیفتد. اما آنهایی که این مطلب را به ما آموخته اند حتماً دلیل آن را می دانسته اند. اگر توجّه کنیم به نفع خودمان است. اما به طور کلی از سنن اسلامی، توصیه به انجام بیشتر فعالیتها - مانند خوردن و آشامیدن - با دست راست است و از خوردن و آشامیدن با دست چپ نکوهش شده است: همانطور که امام علی(ع) در بخشی از صفات پیامبر اکرم(ص) میفرماید: «... دست راست را براى خوردن، آشامیدن، دادن و گرفتن بهکار میبرد. جز با دست راست چیزى را دریافت نمیکرد و جز با دست راست عطا نمیکرد و دست چپش براى دیگر کارهاى بدنش بود. در همه کارها [مانند] لباسپوشیدن، کفشپوشیدن و از مرکب پیادهشدن دوست داشت که با دست یا پاى راست آغاز کند....».
از پیامبر اسلام (ص) روایت شده است که فرمود: (( خوردن با دست چپ، از نافرهیختگى است.)) (( هر کس با دست چپ بخورد، شیطان نیز همراه با او میخورد و هر کس با دست چپ بنوشد، شیطان نیز همراه با او مینوشد)).
سَماعة بن مِهران میگوید: از امام صادق(ع) درباره اینکه کسى با دست چپ بخورد یا بیاشامد، پرسیدم و آن حضرت فرمود: مباد کسى با دست چپ بخورد یا بیاشامد و یا با آن چیزى را بردارد.
از اینرو فقها نیز خوردن و آشامیدن با دست چپ را در حال اختیار و بدون عذر، مکروه دانستهاند.
البته، طبیعی است افرادی که فاقد دست راست میباشند و یا دست راست آنان تواناییهای لازم را ندارد و حتی چپدستها - در صورت عسر و حرج - مشمول توصیههای موجود در این روایات نیستند.
4- ذکر خدا و حضرت ابا عبدالله، نشانه معرفت است؛ ... به این ابراز ارادت، عادت کنیم.
پیامبر خدا(ص) هنگام نوشیدن آب این دعا را میخواند: «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی جَعَلَهُ عَذْبًا فُراتًا بِرَحْمَتِهِ، وَ لَمْ یَجْعَلُهُ مَالِحًا اُجاجًا بِذُنُوبنا»؛ سپاس خداوندی را که این آب را با رحمتش گوارا گردانید و آن را به مجازات گناهان ما، شور و گندیده قرار نداد.
امام صادق(ع) می فرمایند: هرگاه کسى پیش ازنوشیدن آب «بِسْم اللّهِ» بگوید سپس [نوشیدن آب را] قطع کرده و «الحمد لله» بگوید. سپس قبل از نوشیدن مجدد «بِسْمِ اللّهِ» بگوید و بنوشد و بعد از نوشیدن، دوباره «اَلْحَمْدُ لِلّهِ» بگوید؛ تا زمانی که آن آب در شکم او است تسبیح خدا گوید و ثوابش از براى او باشد.
منابع:
1 - رسالۀ توضیح المسائل حضرت آیت الله سیستانی – مسائل 2655 و 2656
2 - پایگاه اینترنتی موسسه فرهنگی رواق حکمت ( اسلام کوئست نت ): چرا خوردن و آشامیدن با دست چپ توصیه نمیشود؟ ؛ آداب نوشیدن آب چیست؟
بر اساس روایات رسیده از پیامبر اکرم (ص) و ائمه معصومین علیهم السّلام
تهیّه و تنظیم : امور تغذیه دانشگاه حضرت معصومه ( س)